trí tuệ nhân tạo là gì, định nghĩa trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ là một khái niệm khoa học viễn tưởng nữa, mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
Trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ là một khái niệm khoa học vi ễn tưởng nữa, mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Từ xe tự lái đến trợ lý ảo, AI đang mở rộng khả năng của con người và thay đổi cách chúng ta làm việc, học tập và giải trí. Nhưng trí tuệ nhân tạo là gì và nó bao gồm những loại nào? Hãy cùng LOSA khám phá sâu hơn về thế giới kỳ diệu của AI, nơi máy móc không chỉ “nghĩ” mà còn “học” để trở nên thông minh hơn mỗi ngày.
1. Trí tuệ nhân tạo là gì?
Trong thời gian gần đây, trí tuệ nhân tạo - AI đã trở thành một chủ đề nóng nhận được nhiều sự quan tâm của thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Trí tuệ nhân tạo đã dần dần đi vào cuộc sống của chúng ta, là công cụ hữu hiệu hỗ trợ cho hầu như các nhóm ngành nghề tại Việt Nam. Thế nhưng, trí tuệ nhân tạo thực sự là gì?
Trí tuệ nhân tạo (hay “Artificial Intelligence” – viết tắt là AI) là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính (Computer science) liên quan đến việc mô phỏng các quá trình suy nghĩ và học tập của con người cho máy móc, đặc biệt là các hệ thống máy tính. Khái niệm AI xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1956 bởi John McCarthy - một nhà khoa học máy tính người Mỹ.
Đúng như tên của mình, “trí tuệ nhân tạo” do con người tạo ra và dùng để mô tả các máy móc có khả năng bắt chước các chức năng của con người để học tập và giải quyết vấn đề. Công nghệ AI có khả năng tự học và đưa ra các quyết định mà không cần lập trình trước. Chẳng hạn như biết suy nghĩ và lập luận, giao tiếp đa ngôn ngữ, tự tiếp thu và thích nghi với kiến thức mới.
2. Các loại trí tuệ nhân tạo
Có nhiều cách để phân loại trí tuệ nhân tạo, tuy nhiên, năm 2020, trí tuệ nhân tạo được chia thành 4 loại riêng biệt. Các loại này được chia gần giống với cách chia hệ thống phân cấp nhu cầu của Maslow. Bao gồm: Máy phản ứng, Bộ nhớ hạn chế, Lý thuyết tâm trí, Tự nhận thức.
Công nghệ AI phản ứng (Reactive Machines)
Đây là cấp độ đơn giản nhất của AI, có khả năng phân tích những hành vi của mình và đối thủ. Sau đó, sẽ đưa ra giải pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề.
Ví dụ cho công nghệ này là Deep Blue - một chương trình chơi cờ vua tự động được ứng dụng công nghệ AI phản ứng, tạo lập bởi IBM. Có khả năng xác định tất cả các nước cờ, đồng thời dự đoán những bước đi cũng như chiến lược tiếp theo của đối thủ, từ đó hệ thống xử lý có thể đưa ra các nước đi thích hợp.
Công nghệ AI với bộ nhớ hạn chế (Limited Memory)
Ở cấp độ này, AI có thể giữ lại một số thông tin học được từ việc quan sát các sự kiện hoặc dữ liệu trước đó. AI hoạt động dựa vào các sự kiện đã lưu trữ trước đó và các kiến thức đã được lập trình sẵn để học hỏi, rút kinh nghiệm. Từ đó đưa ra các quyết định trong tương lai.
Ví dụ cho công nghệ này là xe không người lái, chiếc xe được trang bị nhiều cảm biến để tính toán khoảng cách với các xe xung quanh. Từ đó, công nghệ AI sẽ dự đoán khả năng xảy ra va chạm, từ đó điều chỉnh tốc độ xe phù hợp để giữ an toàn cho xe.
Lý thuyết tâm trí (Theory of Mind)
Công nghệ AI này dựa trên nghiên cứu về tâm trí và các mô hình tinh thần của con người. Máy móc sẽ được yêu cầu thu thập thông tin từ con người và tự học hỏi và suy luận, sau đó ứng dụng những kiến thức đã tiếp thu được vào đời sống thực tế. Tuy nhiên hiện nay, công nghệ AI dựa trên lý thuyết này được các nhà khoa học đánh giá rằng vẫn chưa thực sự khả thi.
Tự nhận thức (Self-awareness)
Công nghệ AI này có khả năng tự nhận thức về bản thân, có ý thức và hành xử như con người. Thậm chí, chúng còn có thể bộc lộ cảm xúc cũng như hiểu được những cảm xúc của con người. Đây được xem là bước phát triển cao nhất của công nghệ AI và đến thời điểm hiện tại, công nghệ này vẫn chưa khả thi.
3. Kết luận
Trí tuệ nhân tạo không chỉ là một bước tiến vĩ đại trong lịch sử công nghệ mà còn là chìa khóa mở ra tương lai của nhân loại. Từ những hệ thống tự học đến các ứng dụng thông minh, AI đang không ngừng phát triển và thách thức giới hạn của chính nó. Các loại trí tuệ nhân tạo đa dạng đã và đang được ứng dụng trong mọi ngóc ngách của đời sống, từ y tế đến giáo dục, từ sản xuất đến dịch vụ khách hàng. Khi chúng ta tiếp tục khám phá và phát triển các loại AI mới, chúng ta không chỉ tạo ra những công cụ hữu ích mà còn đang viết nên những trang mới cho câu chuyện về sự sáng tạo không giới hạn của con người.